Ailede iyiliğin en önemli tezahürlerinden biridir aile bireylerine zaman ayırmak, onlarla kaliteli vakit geçirmek. Nitekim kişinin ailesine vereceği en kıymetli şeydir zaman.
Kur’an’a (Bakara, 2/215) ve sünnete bakıldığında, ihsanda önceliğin aile bireylerine olduğu görülmektedir. Hz. Peygamber (s.a.s.), en hayırlı kişinin, ailesine karşı en hayırlı kimse olduğunu (Tirmizi, Menakıb, 63), insanlar içinde iyilik yapmaya en layık kişilerin öncelikle anneler ve babalar olduğunu (Buhari, Edeb, 2) buyurmaktadır. Yine ailesi için harcama yaptığında bunun o şahıs için sadaka olduğunu (Müslim, Zekât, 38), Allah’ın rızasını düşünerek ailesine yaptığı harcamaların hatta yemek yerken eşinin ağzına verdiği lokmalara varıncaya kadar hepsinin mükâfatını alacağını (Buhari, Cenâiz, 36) ifade etmiştir.
Bu ayet ve hadisler açıkça göstermektedir ki ihsanda öncelik, kişinin en yakınları olan ailesinin hakkıdır. Her takva sahibi bollukta da darlıkta da Allah yolunda harcar. Öncelikle de ailesi için harcar, infak eder. Aile bireylerine karşı öfkelenmesi durumunda öfkesini yutar ve aile bireylerinin kusurlarını affeder. Allah da böyle iyilik ve ihsan sahibi kullarını rızasına mazhar kılar ve elbette sever.
Ailede İhsan
Ailede ihsanın en önemli tezahürlerinden biridir aile bireylerine zaman ayırmak, onlarla kaliteli vakit geçirmek. Nitekim kişinin ailesine vereceği en kıymetli şeydir zaman. İhsan bağlamında düşünüldüğünde onlara ayrılan zamanın da en güzel şekilde olması gerekir. Aileyle vakit geçirilirken hem bedenen hem de ruhen orada olunmalıdır. Onları dikkatle dinlemeli, anlamalı ve aile fertleriyle hemhâl olmaya gayret edilmelidir. Elbette bu şuurla hareket eden ebeveynler, sorumluluklarını hassasiyetle yerine getirecek ve ailesini asla ihmal etmeyecektir. Böylece Peygamber Efendimiz’in (s.a.s.) “Bakmakla yükümlü olduğu kimseleri ihmâl etmesi, kişiye günah olarak yeter.” (Ebu Davud, Zekât, 45) uyarısını hassasiyetle dikkate alırlar ve sorumluluğunun gereğini yerine getirirler.
Ebeveynin aileye yapacağı en büyük iyiliklerden biri de hiç şüphesiz ki çocukların ahlak eğitimidir. Nitekim Peygamberimiz (s.a.s.), “Çocuklarınıza ikramda bulunun. Onlara güzel bir terbiye verin.” (İbn-i Mâce, Edeb, 3) buyurmakla, ahlak eğitiminin bir ikram ve ihsan olduğunu ifade etmektedir. Benzer şekilde bir başka hadis-i şerifte ise “Hiçbir baba, çocuğuna güzel ahlaktan daha kıymetli bir miras bırakmamıştır.” (Tirmizi, Birr, 33) buyruğuyla ihsanın bu cihetten önemine vurgu yapmaktadır. Tabii ki bu noktada öncelikle anne ve babanın rol model olması, nasıl bir evlat istiyorlarsa önce kendilerinin öyle olması büyük önem arz eder. Zira eğitimde aslolan, doğruları söylemekten ziyade doğruları yapmaktır. Bu da ilahi murakabenin farkında olmakla mümkündür.
Kaynak: Diyanet Dergi